imam gazali

Uzlete çekilmiş olan bir kimse, en başta kendisinden halka ulaşabilecek bir kötülükten nefsini menetmek niyetini taşımalıdır. İkincisi de, en kötülerin şerrinden kurtulmayı amaçlamalıdır.

Kim “Elhamdülillah” derse önünde gökyüzünün kapıları açılır. Tekbir yerle gök arasını doldurur. Allah’ı tesbih etmenin sevabını takdir etmeye O’ndan başka hiç kimsenin bilgisi eremez. Yüce Allah bu konuda şöyle buyurur: “Kulum Benim adımı içinden zikredince Ben de onu içimden anarım. Benim adımı yalnız başınayken zikrettiği takdirde Ben de onu tek başınayken anarım. Kulum Benim adımı bir grup içindeyken

zikrederse Ben de onu o gruptan daha üstün ve değerli bir grup yanında anarım.”
Kim ki, yatağına uzanınca

Anlatıldığına göre İblis bir gün Hz. Musa’ya (a.s) gelir ve ona; “Allah’ın kendisine elçi olarak seçtiği ve zaman zaman konuştuğu kimse sen misin?” diye sorar. Hz. Musa, “Evet, fakat sen kimsin ve ne istiyorsun?” diye karşılık verir.

Şeytan kendini tanıtmadan Hz. Musa’ya (a.s) şu teklifte bulunur; “Allah’ına bildir ki yarattıklarından biri senden tevbesinin kabul edilmesini diliyor.”

Bunun üzerine Allah’tan Hz. Musa’ya (a.s) şu vahiy gelir; “Ey Musa, ona de ki, senin hatırın için dileğini kabul ediyorum. Yalnız ona Hz. Âdem’in kabrine secde etmesini söyle, eğer secde ederse tevbesini kabul ederek günahlarını bağışlayacağım.”

Hz. Musa (a.s) durumu şeytana bildirince o küplere biner, eski büyüklenme edasını yine takınarak şöyle der; “Ey Musa! Ben ona cennette iken secde etmemiştim de şimdi ölüsüne mi secde edeceğim.”

Rivayete göre cehennemde İblis’in azabı ağırlaştırılır ve ona “Allah’ın azabını nasıl buluyorsun?” diye sorulur, “Olabileceğinden daha ağır” diye cevap verir. Bunun üzerine ona denir ki; “Âdem, cennet bahçelerindedir. Ona secde et, özür dile de bağışlanasın.” Fakat o bu teklifi kabul etmeye yanaşmaz, bunun üzerine çektiği azap bütün cehennemliklerin azabının yetmiş bin katı kadar ağırlaştırılır.

Haberde bildirildiğine göre Ulu Allah, her yüz bin senelik azap devresinden sonra şeytanı cehennemden çıkarır ve Hz. Âdem’i (a.s) cennetten çıkararak şeytana ona secde etmesini emreder, fakat şeytan bu emre uymaya yanaşmayınca yeniden ateşe atılır

Meselâ putların koruyuculuğuna güvenmelerini sağlamaya çalış.

Dolayısıyla sürüden uzaklaşanı, bir kenarda kalanı kesinlikle kurt yakalar.

Eğer kişi toplum arasına katılır ve onların konuşmalarını, tavır ve hareketlerini uygun bulursa günahkâr olur ve aynı zamanda Allah’ın gazabıyla karşı karşıya kalır. Şayet kendisi bir şey konuşmaz da onların yanında sessiz kalırsa, bu defa onlara ortak olmuş olur. Çünkü dinleyici de bir tür gıybetçidir, dedikoducudur. Eğer gıybet yapan, dedikoduda bulunan kimselere karşı çıkan olursa, o kişiyi sevmezler, bu defa aleyhinde konuştukları kişiyi bırakırlar ve karşı çıkanın gıybetini, dedikodusunu yaparlar. Dolayısıyla bu da bir başka tür gıybeti çağrıştırır. Hatta gıybetin ötesine bile geçer, sonuçta iş alay etmeye, kişiyle eğlenmeye kadar varabilir. Bu itibarla gıybetten sakınmak gerekir.

Bir kimsenin masiyet işlemeye, günah işlemeye ilk adımını atması, bu tür şeylerin artık fazla önemsenmemesine dayanır.