Onder dreiging van de Koude Oorlog wordt een jongen voor de toekomst klaargestoomd. Hij moet zich leren weren in een kwade wereld, en de Bom tikt, ook in huis De opvoeder meneer Java is een door de oorlog beschadigde man die zijn zoon steeds meer bij zijn waanwereld betrekt. De jongen is de stille getuige, die alles ziet en niets vergeet. De waanzin raast door het huis en zijn moeder en zusters vormen een sceptisch koor dat commentaar levert op de gebeurtenissen. Evenals in Nathan Sid en Indische duinen treedt in Familieziek een uit de koloniën afkomstig gezin op, dat een nieuw bestaan in Nederland probeert op te bouwen. Maar dit keer krijgt het persoonlijke verhaal van aanpassing en heimwee een haast mythisch karakter. De handeling verplaatst zich van een dorp aan zee naar een inrichting en de angst voor de toekomst neemt absurde vormen aan. Zo verhaalt Adriaan van Dis in Familieziek het verhaal van een jongen die zich losmaakt uit de greep van zijn ouders en desondanks door de vloek van hun verleden wordt aangetast.
'
