Historische verhalen van een invloedrijk dichter
‘Schetsen en verhalen’ bevat een dwarsdoorsnede van E.J. Potgieters’ werk. Enkele teksten zoeken het snijpunt op van fictie en non-fictie. Een verhaal over Rembrandt is in feite een vermomd essay over zijn werk, terwijl ‘Oudejaars-avond en nieuwjaarsmorgen’ een autobiografisch verhaal is, vermomd als brief. De meeste ruimte wordt ingenomen door Potgieters’ historische verhalen. ‘Anna’ voert ons terug naar de Spaanse bezetting van de Nederlanden en is een verhaal in de stijl van Sir Walter Scott. ‘Marten Harpertsz’ speelt zich af aan het begin van de 17de eeuw en draait rond Maarten Tromp, de Nederlandse zeeheld. Ook Frans Hals en de Nederlandse wapenhandelaar Lodewijk de Geer worden voor het voetlicht gehaald. Enkele essays over schilderkunst laten Potgieter-de-kunstkenner aan het woord.
Everhardus Johannes Potgieter (1808–1875) was lakenhandelaar, dichter en oprichter van het literaire tijdschrift ‘De Gids’. Vooral in die laatste hoedanigheid had hij een grote invloed op de 19de-eeuwse Nederlandse literatuur. Van zijn eigen werk hebben vooral de ‘Liedekens van Bontekoe’ en enkele novellen de geschiedenisboeken gehaald. Potgieters grafmonument op De Nieuwe Ooster is een rijksmonument vanwege de cutltuur-, literair— en funerair-historische waarde.
