О.Шпенглер. Еуропа құлдырауы

Ғарыштық тактіні түсінуді біз сезіну (Fuhlen), микро ғарыштық күштерді түсінуді сезу деп айтамыз. "Сезімділік" сөзінің екі жақты мағынасы бұл жоғары дәрежеде өмірдің жалпы өсімдік және жануар қырынан қарағандағы нақты айырмасын бұлыңғыр етіп жібереді. Олардың арасындағы терең байланыс бір жағын "туыстық" немесе "жылыстық" өмір (Geschle-chtsleben) ал басқа жағын "сезімдік" өмір (Sinnenleben) деп айтамыз. Біріншісінде міндетті түрде кезеңділік сәтінде такт болады: бұл оның аспан денелерінің ұлы айналысымен, әйел табиғатының Аймен, өмірдің жалпы түнмен, көктеммен, жылумен үндестігінде пайда болады. Екіншісі күштермен пайда болды: жарық және жарық түсірілген, таным және танылған, ауыру және ауыртқан қару. Жоғары дамыған түрлерде өмірдің екі жағы ерекше орган арқылы көрсетілген. Соңғысы неғұрлым жетілген, аяқталған болса, өмірдің осы жақтары соғұрлым айқын. Бізге екі ғарыштық болмыс айналысының органы, қан айналымы және жыныс органы және екі микро ғарыштық қозғалыс айырмашылығының органы, сезім және жүйке белгілі. Бастапқыда барлық дене айналыс органы жоне сонымен қатар түйсіну органы болғанын болжаған жон.

Біз үшін қан — өмір символы. Ол үздіксіз, ешқашан да сарқылмаған, өң мен түсте, ана денесінен баланың денесіне беріле отырып, ұрық біткеннен бастап қайтыс болғанға дейін дене бойымен айналыста болады. Ата-бабаның қаны ұрпағының тізбегі бойынша олардың барлық өзара тәуелділігін, тактісін және уақытын біріктіре отырып ағады. Бастапқыда көбею тек бөліну арқылы ғана, ал одан кейін біртүтас қасқағым сәт ұзақтығының символын жасаған нағыз жылыстық көбею органы пайда болғанша айналыстың жаңадан бөлінуі және бөліне беруі арқылы болды. Және де барлық тірі заттың қалай ұрықтандырылатыны және ұрықтанатыны, өзінен тысқары мәңгі айналысын ұзарту үшін оларда одан әрі көбеюдің өсімдіктің бастау алуға қалай талпынатыны, бір-бірінен алыстағы рухтарда оларды тарта және

етіп жібереді. Олардың арасындағы терең байланыс бір жағын "туыстық" немесе "жылыстық" өмір (Geschle-chtsleben) ал басқа жағын "сезімдік" өмір (Sinnenleben) деп айтамыз. Біріншісінде міндетті түрде кезеңділік сәтінде такт болады: бұл оның аспан денелерінің ұлы айналысымен, әйел табиғатының Аймен, өмірдің жалпы түнмен, көктеммен, жылумен үндестігінде пайда болады. Екіншісі күштермен пайда болды: жарық және жарық түсірілген, таным және танылған, ауыру және ауыртқан қару. Жоғары дамыған түрлерде өмірдің екі жағы ерекше орган арқылы көрсетілген. Соңғысы неғұрлым жетілген, аяқталған болса, өмірдің осы жақтары соғұрлым айқын. Бізге екі ғарыштық болмыс айналысының органы, қан айналымы және жыныс органы және екі микро ғарыштық қозғалыс айырмашылығының органы, сезім және жүйке белгілі. Бастапқыда барлық дене айналыс органы жоне сонымен қатар түйсіну органы болғанын болжаған жон.

Біз үшін қан — өмір символы. Ол үздіксіз, ешқашан да сарқылмаған, өң мен түсте, ана денесінен баланың денесіне беріле отырып, ұрық біткеннен бастап қайтыс болғанға дейін дене бойымен айналыста болады. Ата-бабаның қаны ұрпағының тізбегі бойынша олардың барлық өзара тәуелділігін, тактісін және уақытын біріктіре отырып ағады. Бастапқыда көбею тек бөліну арқылы ғана, ал одан кейін біртүтас қасқағым сәт ұзақтығының символын жасаған нағыз жылыстық көбею органы пайда болғанша айналыстың жаңадан бөлінуі және бөліне беруі арқылы болды. Және де барлық тірі заттың қалай ұрықтандырылатыны және ұрықтанатыны, өзінен тысқары мәңгі айналысын ұзарту үшін оларда одан әрі көбеюдің өсімдіктің бастау алуға қалай талпынатыны, бір-бірінен алыстағы рухтарда оларды тарта және мәжбүрлей, оларға бөгет жасай және жоя отырып бірыңғай пульстің қалай соғатыны — міне өмірдің барлық құпиясындағы тереңі, оған барлық діни мистериялар және барлық ұлы әдебиет туындылары кіруге талпыныс жасайды. Осы трагизмге Гете "Масайраңқы қажу" және "Іріктеме ұқсастық" өлеңдерінде тоқталып өтті, онда сәби шетінеген, себебі ол дүниеге бөтен қан айналысынан келген, ал оларды ғарыштық кино өзіне тартқан.

Макрокосмға қатысы бойынша еркін қозғалатындықтан